Đền Suối Mỡ
Đền Suối Mỡ cách thành phố Bắc Giang khoảng 40km, nằm sâu trong các sườn núi non trùng điệp thuộc sườn tây Yên Tử, trên địa phận xã Nghĩa Phương, huyện Lục Nam khu danh thắng Suối Mỡ được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho phong cảnh hùng vĩ và đẹp như một bức tranh.
Một chuyến du ngoạn trọn ngày trong cảm giác phấn khích đi lễ cầu an, hay leo núi xuyên rừng, ngâm mình trong dòng suối mát, ngắm nhìn cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ miền sơn cước sẽ đem lại cho du khách nhiều ấn tượng thích thú và khó quên. Để chinh phục Suối Mỡ du khách phải mất 5 đến 6 giờ đồng hồ, sau khi viếng thăm, lễ bái cầu an các khu đền Hạ, đền Trung, đền Thượng, du khách bắt đầu một cuộc hành trình thưởng ngoạn các phong cảnh đẹp của miền núi rừng, ghé thăm các địa danh như Đấu Đong Quân, bãi Quần Ngựa-tương truyền là nơi luyện kỹ mã của quân đội nhà Trần nên có địa danh trên, thăm cổng Xanh, đền Trò… tất cả tạo nên một bức tranh kỳ vĩ, mênh mang giữa chốn núi rừng bạt ngàn.
Cổng đền Suối Mỡ
Một cảm giác thật thoải mái và dễ chịu khi về chốn đại ngàn của núi rừng bao la, men theo các lối mòn bên bờ suối cheo leo vách đá, trong tiếng nước chảy ầm ĩ xô vào những ghềnh đá, tạo nên âm thanh náo nhiệt ồn ào, cứ thế ta bám vào đá, vào cây bụi, dây leo mà vượt suối, một cảm giác nguy hiểm, nhột nhột nhưng lại tạo nên nhiều thú vị mỗi khi chinh phục được một tảng đá lớn.
Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn đã cùng các tướng lĩnh thân tín lập đại bản doanh để chặn đứng mũi tiến quân của bọn xâm lược Nguyên Mông từ Ải Chi Lăng, kéo về đánh chiếm Vạn Kiếp nhằm tiến về kinh thành Thăng Long.
Di tích đấu đong quân như một minh chứng lịch sử còn sót lại thể hiện tài thao lược và cầm quân của tướng Trần Quốc Tuấn. Vì ngày xưa quân lính đông, khó kiểm xoát quân số nên ông đa cho đào một hố thật rộng để ước lượng một số quân nhất định. Sau mỗi trận đánh ông đều dồn quân xuống để nắm được đã hy sinh mất bao nhiêu quân lính. Từ đó tìm ra cách để vừa đánh thắng kẻ thù nhưng cũng hạn chế hy sinh mất mát.
Để ghi nhớ chiến công hiển hách này, người dân đã lập đền thờ ông mang tên Đền Trần. Tại đây còn khu di tích Ba Dinh Bẩy Nền, Bãi Quần Ngựa, Suối Đá Mài Gươm, Thao Trường Luyện Kiếm…
Suối Mỡ
Về với Suối Mỡ không chỉ là về với một vùng văn hóa tâm linh, được thỏa lòng trong các nghi lễ tín ngưỡng, mà về đây du khách còn thỏa thích vui chơi, leo núi, ngắm nhìn cảnh sắc, thiên nhiên, tìm hiểu phong tục tập quán, văn hóa truyền thống của các đồng bào dân tộc thiểu số Tày, Nùng, Hoa, Sán Dìu, Dao, Cao Lan…. Không gian, cảnh sắc nhuốm màu huyền thoại, trong dân gian còn lưu truyền câu chuyện huyền thoại đầy xúc động về nàng công chúa Quế Mỵ Nương.
Tương truyền Quế Mỵ Nương là người đã có công mở thác Vực Mỡ đưa nước về cho dân khai hoang trồng trọt, lập làng xóm. Đền Thượng nằm ở lưng chừng núi Vực Mỡ, đối diện có núi Hang rất cao, cây cối um tùm xanh mát quanh năm. Từ đây trở xuống suối Mỡ rộng dần, có nhiều thác lớn nhỏ. Đền Trung nằm ở hữu ngạn dòng suối này, trong không gian rộng rãi thoáng mát.
Kiến trúc cổ kính
Cạnh đó là dòng nước suối trong lành róc rách chảy suốt tháng ngày đổ ra cửa đền Hạ. Đây là ngôi đền có quy mô lớn, thu hút nhiều khách thập phương về lễ đền. Đặc biệt khi đến đây, du khách sẽ không thể quên hình ảnh 5 ngọn thác luôn đổ nước trắng xóa. Theo truyền thuyết, đó chính là 5 ngón tay của Công chúa Quế Mỵ Nương khi ấn nhẹ sẽ tuôn ra dòng nước mát tưới cho đồng ruộng tốt tươi.
Lễ hội đền Suối Mỡ được tổ chức vào ngày mùng 1-2 âm lịch hàng năm, vào ngày này rất đông du khách trong và ngoài nước đổ về đây dự hội, các ngả đường chật kín người đi bộ.
Đến Suối Mỡ vào mùa hè bạn còn được giải nhiệt bằng cách ngâm mình, vùng vẫy trong dòng nước suối trong xanh, mát lạnh chảy từ các vách đá trên cao dội lên cơ thể thật là sảng khoái, nước suối ở đây chảy liên tục không ngớt, có những nơi nước chảy thật xiết đổ vào các bồn tắm thiên tạo, có những nơi dòng chảy lại trở nên thật lặng lẽ, dịu êm và mềm mại.
Lễ hội ở đền Suối Mỡ
Đứng trên triền núi ngắm nhìn những buổi hoàng hôn mênh mang nắng vàng, chan hoà với nắng, với gió và cỏ cây hoa lá, chiêm ngưỡng vẻ đẹp lãng mạn của dòng suối trong, hay thử lòng can đảm của bạn khi trèo lên những thác đá chênh vênh… vậy mới thấy hết được sự nhỏ bé của con người trước thiên nhiên nơi này.